Informatieproducten voor medische managers
Voor de top medische en niet-medische managers, waaronder afdelingshoofden, divisiebestuurders en leden van de Raad van bestuur, werden de volgende informatieproducten ontwikkeld: Standaardrapportage Patiëntenzorg, Portfoliomatrix, Verwevenheidsanalyse, Benchmarkanalyse Zorgprofielen en Portfoliochecklist.
Op deze pagina vindt u een inhoudelijke en conceptuele toelichting op de informatieproducten van het AMC. Alle gepresenteerde AMC data zijn fictief en zijn puur ter illustratie bedoeld.
De Standaardrapportage Patiëntenzorg geeft inzicht in de ontwikkelingen van een aantal relevante onderwerpen van de patiëntenzorg. Deze inzichten kunnen worden gebruikt om de dialoog te voeren over het medisch beleid en keuzes te maken ten aan zien van patiëntengroepen en de onderliggende processen. De Standaardrapportage is beschikbaar op drie niveaus: AMC-breed, per divisie (10) en medische (sub) specialismen (47). De rapportage kan automatisch periodiek naar gebruikers worden gemaild met actuele data.
In Standaardrapportage op ziekenhuisniveau wordt de gepresenteerde informatie per divisie weergegeven, voor de divisies per medisch specialisme en voor de medische afdeling per patiëntengroep. De gegevens worden wekelijks bijgewerkt. In de Standaardrapportage worden verschillende soorten grafieken gebruikt, afhankelijk van het onderwerp, zoals tijdreeksen, (gestapelde) staafgrafieken en landkaarten. Tijdreeksen worden gebruikt voor het tonen trends over een tijdsperiode (twaalf of vierentwintig maanden), bijvoorbeeld voor volumes, financiële dekking, wachttijden en verpleegduur. Staafdiagrammen worden gebruikt om informatie met elkaar te vergelijken, bijvoorbeeld per patiëntengroep. Hierdoor wordt het mogelijk om strategische alternatieven tegen elkaar af te wegen. Landkaarten worden gebruikt voor het tonen van de herkomst van de patiënten.
De Standaardrapportage Patiëntenzorg bestaat uit zes hoofdstukken. Lees hier op deze pagina meer over.
In de Portfolio Matrix wordt per patiëntengroep (de bollen) het financieel belang (mate van kostendekking) wordt afgezet tegen de mate van (medisch) inhoudelijke relevantie. De mate van medische relevantie wordt bepaald door de afdelingshoofden. De mate van financiële relevantie wordt bepaald door de verkoopprijzen van de onderliggende zorgproducten te vergelijken met de kostprijzen.
Klik hier voor een voorbeeld van de Portfolio Matrix
Op basis van de Portfolio Matrix kunnen per kwadrant beleidskeuzes worden gedefinieerd, bijvoorbeeld ten aanzien van groei of afname van bepaalde patiënten (case-mix) en kunnen maatregelen worden genomen om zorgprocessen te verbeteren, innoveren, kosten te reduceren dan wel opbrengsten te verhogen.
De Verwevenheidsanalyse werd ontworpen om de (medische) managers om inzicht te geven in de onderlinge verwevenheid tussen de patiëntengroepen en medische specialismen. Deze inzichten zijn nodig omdat het AMC voornamelijk hoogspecialistische zorg levert. Deze zorg vraagt vaak een intensieve multidisciplinaire aanpak. De mate van onderlinge afhankelijkheid werd bepaald door statistische analyses op basis van de data DBC per patiënt gedurende verscheidene jaren. Deze inzichten kunnen worden gebruikt door (medische) managers om te bepalen waar de afstemming van beleid tussen de medische specialismen nodig is bij het maken en implementeren bij case-mix beslissingen. Deze analyses kunnen ook nuttig zijn om risico’s in communicatie over patiënten te identificeren. Immers, hoe meer medische specialismen en specialisten in een korte tijd bij een patiëntengroep betrokken zijn, hoe meer kans op miscommunicatie.. Ten slotte kunnen deze analyses ook gebruikt worden door het centrale management (Raad van Bestuur, concern control) om de consistentie van de beleidsplannen van de verschillende medische afdelingen te beoordelen.
Klik hier voor een voorbeeld van een verwevenheidsanalyse (*)
Klik op de afbeelding voor een grotere weergave.
(*) Dit voorbeeld bevat fictieve data
In bovenstaande figuur rechts is Verwevenheidsanalyse van het medische specialisme Oncologie weergegeven. De kolommen tonen de patiëntengroepen van dit specialisme, zoals ‘maligniteit spijsvertering’ en ‘borstkanker.” In de rijen zijn de patiëntengroepen verweven specialismen weergegeven. In dit voorbeeld was 57% van de patiëntengroep ‘borstkanker’ ook behandeld door het medische specialisme chirurgie.
De Benchmarkanalyse Zorgprofielen werd ontworpen om de zorgprocessen in het AMC te optimaliseren door per zorgproduct de kosten en activiteiten van het AMC met andere (academische) ziekenhuizen te vergelijken. De Benchmarkanalyse is gebaseerd op de DBC productiegegevens van alle Nederlandse ziekenhuizen, zoals verzameld door DBC Onderhoud. De Benchmarkanalyse toont per diagnose en zorgproduct het gemiddeld aantal en soort zorgactiviteiten (zoals poliklinische bezoeken, verpleegdagen, laboratorium tests) en de kosten per eenheid van het AMC vergeleken met andere soorten Nederlandse ziekenhuizen (UMC, topklinische ziekenhuizen en algemene ziekenhuizen), afhankelijk van het type zorg.
Door de Benchmarkanalyse wordt het mogelijk om te analyseren of de zorg in lijn is met de klinische richtlijnen en de eventuele afwijkingen van het zorgprofiel ten opzichte van andere (academische) ziekenhuizen te traceren. Vervolgens kunnen de resultaten met medische specialismen worden besproken en uitgesplitst naar mogelijke oorzaken, zoals verschillen in registraties, kenmerken patiënt en efficiency. Hierdoor kunnen maatregelen worden gedefinieerd om de processen van zorg optimaliseren en de kosten te verlagen.
Benchmarkdata vereisen een zorgvuldige interpretatie en gebruik en daarom moeten ze zorgvuldig met de betreffende medische specialismen worden besproken om conclusies te kunnen trekken. Medisch specialisten kunnen de data valideren, en mogelijke verklaringen geven over de afwijkingen. Het AMC heeft voor een aantal apsecialismen workshops georganiseerd waarbij de kosten van de producten die aanzienlijk hoger dan het gemiddelde van de andere UMC’s waren en de meesten efficiëntiewinsten werden verwacht. Tijdens de workshops werden de benchmark- en aanvullende analyses besproken
Klik hier voor een voorbeeld Benchmarkanalyse zorgprofiel zorgproduct Heelkunde (*)
Klik op de afbeelding voor een grotere weergave.
(*) Dit voorbeeld bevat fictieve data
In bovenstaande figuur is een voorbeeld van een benchmarkanalyse van een fictief verzorgingsproduct chirurgie gepresenteerd. Het voorbeeld laat zien dat het AMC zorgproduct gemiddeld meer poliklinische consulten en verpleegdagen heeft dan de benchmarkziekenhuizen, maar minder CT en laboratoriumtests.
De Portfolio Checklist is ontworpen om de huidige zorgportfolio (case-mix) te beoordelen aan de hand van de beschikbare case-mix informatie en om de resultaten daarvan te vertalen naar beleidsbeslissingen. De Portfolio Checklist is ontwikkeld omdat een aantal (medische) managers behoefte had aan een instrument om op een meer gestructureerde en evidence-based manier te beoordelen of hun zorgportfolio ‘in balans’ was of niet (zie paragraaf 6.3.1) en om prioriteiten te stellen. De checklist bevat een aantal beoordelingscriteria en normen die relevant zijn om te bepalen of de huidige zorgportfolio optimaal is. Deze criteria en normen werden gedefinieerd vanuit verschillende perspectieven: professionele, maatschappelijke, omgevings- en bedrijfsmatige.